Power, Pudence, and Print: Censorship and Simin Daneshvar

قدر‌ت احتیاط و چاپ: سانسور و سیمین دانشور

مقاله ای که امروز خواندم نوشته دکتر فرزانه میلانی است توسط موسسه مطالعات ایران به چاپ رسیده است.  این مقاله  نسبتا قدیمی به حساب می آید و تاریخ انتشار آن سال ۱۹۸۵ یعنی در حدود ۲۶ سال پیش است. اما به دلیل کمبود منابع انگلیسی در حوزه ادبیات فارسی مقاله مهمی به شمار می آید. دکتر میلانی به طور مختصر به بررسی سانسور در ادبیات فارسی پرداخته است و بعد از آن سانسور و خود سانسوری ظریفی که در آثار دانشور وجود دارد را بررسی کرده است.

 سانسور مسئله ای است که تاریخی ۱۱۰۰ ساله در ادبیات فارسی دارد. از عوامل آن می توان حکومتها و مذاهب و دوره های تاریخی گوناگونی  که در یک منطقه به قدرت رسیده اند را دخیل دانست. در ایران سانسور به حکم دولتی گفته می شود که جلوی انتشار مطالب و اطلاعاتی را در حوزه ی رسانه ای می گیرد و در آن تغیراتی بر اساس خواست و سیاستهای مورد نظر خود اعمال می کند. اما سانسور یه اینجا ختم نمی شود. سانسور به طور روانشناسی و اجتماعی اثرات خود را به طور گسترده بر سطح و عمق جامعه نشان می دهد. 

میلانی به بررسی نوعی از سانسور پرداخته است که خود نویسنده بر اساس دلایل مختلف به طور نا خود آگاه خود را سانسور می کند. سانسور گاهی برای فرار از بیان موضوعات بحث بر انگیز به کار می رود و یا عدم تحمل نقد یا ترس از شکست .بحث میلانی به طور کلی حول این محور است که اعمال خشونت های بیرونی به طور نا خود آگاه و مخفیانه راه خود را در ابعاد درونی پیدا می کنند .

در ادامه ی مقاله میلانی به بررسی شخصیت های رمان سووشون و داستانهای کوتاه دانشور پرداخته است. برای کسانی که بر روی موضوع سانسور و یا آثار سیمین دانشور مطالعه و تحقیق دارند مقاله خوبی به نظر می رسد و نکات مورد استفاده زیادی دارد. 

همین جا ذکر کنم که در زمان انتشار این کتاب رمانهای جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان هنوز به چاپ نرسیده بودند. 

 

Power,Prudence, and Print: Censorship and Simin Daneshvar
Authur:  Farzane Milani
Source: Iranian Studies, Vol.18

Published by: Taylor&Francis